Từ cái học đến cái ăn
Cuối năm 1945, tôi được gọi đến Phủ Chủ tịch để lái xe riêng cho Bác. Những ngày đầu của Chính phủ, tôi cũng như tất cả nhân viên khác đều làm việc cách mạng mà không lãnh lương. Nhưng tôi lại thấy bao điều hạnh phúc khác trước kia, lái xe thuê cho chủ, có tiền mà vẫn nhục…
Trên xe, Bác hay nói chuyện với mọi người ví von, vui vẻ lắm. Hầu như tối nào Bác cũng xuống sinh hoạt, nói chuyện với cán bộ kể cả “lưu dung” làm việc trong Bắc Bộ phủ. Mỗi khi có địa phương biếu quà, Bác đều chia cho anh em bảo vệ và phục vụ, tính cách như ông bố già trong gia đình, cùng lắm là nhận một phần rất nhỏ về mình. Có lẽ nỗi lo lắng hơn cả đối với các anh em phục vụ Bác là trình độ hiểu biết, tiến bộ của họ. Thấy tôi văn hóa thấp, lại ít xem sách báo, những khi ít việc Bác gọi tôi lên, bảo ngồi bên cạnh phòng Bác làm việc rồi đưa tôi sách báo cho đọc. Thỉnh thoảng Bác lại mở cửa sang kiểm tra.
Một lần, thấy Bác đang tiếp khách ở phòng bên xem chừng còn lâu, đang tuổi ăn, tuổi ngủ, tôi bèn mở tờ báo để trên bàn, dựa lưng vào ghế, định bụng “làm” một giấc, Bác có vào là tỉnh dậy ngay, vờ cầm lấy báo đọc. Ai ngờ tôi thẳng một giấc ngon lành. Bác vào cũng không biết, ra cũng không hay. Sau đó, khi lên xe rồi, Bác mới nói với tôi:
- Mới đọc chưa hiểu dễ buồn ngủ. Đọc hiểu rồi sẽ ham. Ham đọc rồi sẽ không buồn ngủ.
Bác chỉ nhẹ nhàng có thế mà tôi cứ xót xa, thấm thía mãi…
Trong đợt “Tuần lễ vàng”, “cứu đói”, Bác và các anh đều nhịn ăn vào chiều thứ bảy hàng tuần. Riêng các lái xe, Bác không cho nhịn. Bác nói:
- Các con tì vị của các chú thanh niên đến bữa phải cho nó ăn, không là nó réo lên đấy. Đói không lái được đâu. Các chú phải bảo vệ sinh mệnh các cán bộ của đoàn thể trong lúc cán bộ vô cùng quý giá…