Thói quen trì hoãn có phải là lười biếng
Để biết hậu quả và cách khắc phục thói quen trì hoãn với trẻ, trước tiên, chúng ta cần hiểu chính xác bệnh tình mà con đang mắc phải. Vấn đề được đặt ra nhiều nhất trong trường hợp này, trì hoãn có phải lười biếng không?
Có lẽ phần lớn chúng ta đều tin rằng, thói quen trì hoãn chính là lười biếng. Thế nhưng, thật bất ngờ, chúng ta đã nhầm.
So với lười biếng, trì hoãn có nghĩa tích cực hơn. Bởi trẻ có thói quen trì hoãn vẫn làm và không hề bỏ quan nhiệm vụ của mình. Nó chỉ là hoàn thành chậm và mất nhiều thì giờ thôi.
Ví dụ như ta giao việc lau nhà cho con. Lẽ ra việc này chỉ mất 15 phút, nhưng do có thói quen trì hoãn, nó không làm ngay mà đi làm các việc khác như: xem phim, chơi game, ngủ,… và đợi đến lúc bạn gần về mới lau. Tính thời gian, công việc lau nhà của trẻ do trì hoãn đã mất thời gian hàng giờ đồng hồ.
Còn lười biếng là sự thờ ơ và không có hành động gì của trẻ. Tiếp ví dụ lau nhà, trẻ lười biếng sẽ chẳng có một hành động lau nhà nào cả. Ngay cả khi bạn đã về nhà.
Thói quen trì hoãn bắt đầu từ đâu
Như vậy, trì hoàn không phải là lười biếng và trẻ cũng chẳng bỏ công việc không hoàn thành. Nhưng tại sao trẻ lại có thói quen trì hoãn này? Hãy cùng Teky đi tìm hiểu cho rõ mọi ngành sự việc nhé.
Nỗi sợ không biết cách làm
Nhìn vào tận cùng thói quen trì hoãn của một đứa trẻ, ẩn sau những lớp áo lì lợm và ngang bướng bên ngoài, bạn sẽ thấy một tâm hồn thật đáng thương và tội nghiệp. Khi nó bị nỗi ám không biết làm đè nặng đến nỗi phải lảng tránh và chưa dám thực hiện ngay.
Có phải đôi lúc, chính phụ huynh đã từng trong tình cảnh như vậy.
Nếu tình trạng này lặp lại nhiều lần sẽ hình thành tâm lý ngại việc và thói quen trì hoãn ở trẻ.
Nỗi sợ thất bại
Đôi khi, nếu trẻ quá cầu toàn và luôn muốn mọi việc mình làm phải thật hoàn hảo. Trẻ rất dễ nảy sinh tâm lý sợ hãi trước những việc mà chúng không chắc chắn sẽ làm được. Một điều trái ngược rằng, tâm lý sợ hãi này sẽ không giúp trẻ nỗ lực để làm bằng được nó. Nỗi sợ thất bại này sẽ gặm nhấm dần tâm hồn yếu đuối của trẻ và khiến chúng cố lẩn tránh việc đó lâu nhất có thể.
Cũng giống như nỗi sợ không biết làm, nỗi sợ thất bại lặp lại nhiều lần cũng sẽ hình thành tâm lý ngại việc và thói quen trì hoãn ở trẻ.
Khả năng quản lý thời gian
Thời gian một ngày chỉ có 24 tiếng và không thể nảy sinh ra được. Trong quỹ thời gian hạn chế này, trẻ đã mất hơn 2/3 quy thời gian để làm các công việc cố hữu trong ngày rồi
- Ngủ: 8 tiếng
- Học ở trường: 10 tiếng
- Ôn bài ở nhà: 2 tiếng
- Làm việc nhà: 30 phút
- Ăn và nghỉ ngơi: 30 phút
- …
Nếu có những công việc bất ngờ nảy sinh, như: trẻ có buổi đi chơi, đi ăn sinh nhật bạn,… Điều đó dễ khiến trẻ bị cuống và mất bình tĩnh, do sợ không hoàn thành kịp các công việc. Điều này làm nảy sinh tâm lý mệt mỏi, áp lực và khiến trẻ có thiên hướng trì hoãn công việc như trường hợp sợ thất bại và không biết làm.
Tâm lý ỉ lại
Đối với những đứa trẻ thông minh, chúng có khả năng biết rằng, nếu trì hoàn sẽ có người khác làm hộ. Điều này chắc chắn sẽ khiến trẻ hình thành thói quen trì hoãn phải không.
Đặc biệt, tư duy giáo dục của người Việt đã luôn nhồi nhét lối suy nghĩ này cho trẻ. Ta có thể dễ dàng kể ra như:
- Ở nhà ỉ lại công việc nhà, ba mẹ sẽ làm hộ
- Không làm bài tập ở trường, thầy cô sẽ giải giúp
- Có việc gì không làm được, nhờ người lớn làm hộ
- Vấp ngã không tự đứng dậy, đợi người đến đỡ
- …
Tâm lý ỉ lại cực kỳ tai hại, vì nó dễ khiến trẻ trở thành người vô trách nhiệm và lười biếng sau này.
Bị xao nhãng công việc
Đây có lẽ là nguyên nhân rất dễ dàng và các phụ huynh có thể quan sát trực tiếp. Cuộc sống có rất nhiều thú vui thu hút trẻ như: game, tivi, điện thoại,… Khi trẻ dành quá nhiều thời gian cho những thú vui giải trí này, điều tất yếu là thời gian cho các công việc khác sẽ bị trì hoãn rồi phải không.
Trẻ sẽ hình thành thói quen trì hoãn khi nó đã làm việc này quá nhiều và dễ dàng thỏa hiệu với bản thân rằng: Cứ kệ đó đi để mẹ gần về rồi làm. Giờ đi chơi game đã.
Tác hại của thói quen trì hoãn
Hậu quả của thói quen trì hoãn có lẽ là điều chúng ta chẳng phải phân tích quá nhiều. Điểm sơ qua, Teky có thể kể cho phụ nghe hàng tá tác hại của thói quen này với trẻ.
- Ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ và kết quả học tập của trẻ.
- Dễ khiến trẻ bỏ lỡ những cơ hội và điều kiện tốt để phát triển bản thân
- Hình thành các thói quen xấu: trì trệ, thiếu trách nhiệm và kỷ luật
- Ảnh hưởng đến nỗ lực và phát huy thế mạnh của bản thân