Thời gian qua, trước những tác động của nhiều nhân tố chủ quan và khách quan, nhất là những tác động xấu của mặt trái nền kinh tế thị trường, sự bùng nổ công nghệ thông tin, Internet, mạng xã hội đến tâm lý tuổi học trò khiến nhiều em có những suy nghĩ, hành động sai lệch. Điều này đang chi phối và ảnh hưởng lớn đến môi trường giáo dục.
Một trong những giá trị, mục tiêu hướng đến của trường học hạnh phúc là sự an toàn cho cả thầy và trò, tuy nhiên hiện nay, không ít trường học đang không thể đứng vững trước sự tấn công ồ ạt, tinh vi của những trào lưu tư tưởng, lối sống phức tạp được du nhập từ bên ngoài; là tệ nạn xã hội, ma túy, bạo lực; là những tư tưởng, thói quen lệch lạc của không ít bạn trẻ; là những hành động thiếu văn hóa của nhiều bậc phụ huynh; là sự suy thoái đạo đức, nhân cách của không ít cán bộ quản lý giáo dục vì lợi ích trước mắt mà hủy hoại nhân tâm. Những vụ việc, hiện tượng tiêu cực, gian lận trong thi cử thời gian qua; những câu chuyện đau lòng khi một số học sinh bị thầy cô xâm hại, quấy rối tình dục; sự việc một số bảo mẫu bạo hành trẻ em; những tai nạn thương tâm của học trò do sự lơ là, vô tâm của người lớn; những vụ phụ huynh tố cáo nhà trường, chà đạp lên nhân phẩm, danh dự thầy cô; sự thương mại hóa, đề cao lợi ích, đồng tiền của một số cơ sở giáo dục,… những vụ việc ấy tuy không nhiều nhưng dư chấn và hậu họa mà nó để lại là vô cùng lớn, gây tâm lý hoài nghi, mất niềm tin vào giáo dục, làm doãng cách mối quan hệ thầy trò, gia đình và nhà trường. Với phụ huynh và học sinh, chỉ cần một chút nghi ngại về nhà trường (trong hoạt động giáo dục, trong chi tiêu tài chính, trong ứng xử, giao tiếp) thì rất khó để có được sự an vui, hạnh phúc mỗi khi đến trường.
Đánh giá về những bất cập, hạn chế của lĩnh vực giáo dục những năm qua, Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng nêu rõ: "Đổi mới tư duy và hoạt động giáo dục và đào tạo chưa đáp ứng tốt yêu cầu đặt ra… Chưa chú trọng đúng mức đến phát triển phẩm chất và kỹ năng người học. Giáo dục làm người, đạo đức lối sống có lúc, có nơi bị xem nhẹ… Còn không ít tiêu cực trong giáo dục và đào tạo"1(1). Vì thế để xây dựng mô hình trường học hạnh phúc, tiêu chí đầu tiên mà mỗi cơ sở giáo dục phải tạo ra là sự an toàn cho người học, tức là người học được sống, học tập trong môi trường lành mạnh, đậm tính nhân văn, dân chủ. An toàn đầu tiên là an toàn về tính mạng, thân thể, không được để xảy ra tình trạng nguy hiểm trong phạm vi khuôn viên nhà trường như tình trạng cây gãy đổ, điện giật, tường rào sụt lún, phòng học nứt nẻ, xuống cấp. Nhà trường cần phối hợp tốt với chính quyền, công an địa phương để kịp thời ngăn chặn và đẩy lùi những hành vi phản văn hóa từ bên ngoài tấn công, xâm nhập nhà trường. Điều đặc biệt quan trọng với mỗi cơ sở giáo dục là phải tạo được sự an nhiên trong tâm hồn mỗi người học bằng những tri thức, kỹ năng sống mà thầy cô cung cấp, chia sẻ. Những bài học từ sách vở, từ kinh nghiệm sống của thầy cô sẽ tạo sức đề kháng, là lá chắn vững chắc để người học tự tin, chủ động trong ứng phó với mọi tình huống có thể xảy ra theo hướng an toàn, phù hợp.