Ở giai đoạn này, Việt Nam thuộc quyền thống trị của thực dân Pháp. Mặc dù có nhiều cuộc khởi nghĩa và phong trào đấu tranh diễn ra những đều không đạt được thắng lợi. Bên cạnh đó cũng có nhiều xu hướng cải cách, đổi mới được dấy lên nhưng cũng không mang lại hiệu quả. Cũng trong giai đoạn này, có rất nhiều người Việt Nam đi ra nước ngoài theo nhiều diện khác nhau.
Dựa vào tình hình cụ thể trong nước cùng với những tìm hiểu, nghiên cứu của mình qua những bài học lịch sử và khảo nghiệm thực tiễn, Nguyễn Tất Thành thấy rằng mọi cải cách tiến hành ở trong nước hay sang Trung Quốc, Nhật Bản (phong trào Đông Du) đều không mang lại kết quả như mong muốn. Người cho rằng cần phải ra nước ngoài để học hỏi và tìm hiểu một con đường khác cho dân tộc của mình.
Sau này, khi được hỏi về lý do ra đi tìm đường cứu nước, Bác Hồ đã chia sẻ rằng: "Vào trạc tuổi mười ba, lần đầu tiên tôi được nghe những từ tự do, bình đẳng, bác ái. Đối với chúng tôi, người da trắng nào cũng là người Pháp. Người Pháp đã nói thế và từ thuở ấy, tôi muốn làm quen với nền văn minh Pháp, muốn tìm xem những gì ẩn giấu đằng sau những từ ấy".
Còn về việc Bác Hồ lựa chọn Sài Gòn là nơi để ra nước ngoài sau này cũng được lý giải là bởi lúc bấy giờ Sài Gòn là cửa ngõ của xứ Nam Kỳ, nơi đây có những công ty tàu biển lớn chạy đường Pháp - Đông Dương nên rất thuận lợi cho việc sang Pháp. Đây cũng là vùng đất tự do hơn so với các xứ khác ở Việt Nam thời bấy giờ.
