Ba Phương Pháp Thực Hành Suy Ngẫm Hiệu Quả Dành Cho Giáo Viên
Chúng ta là giáo viên và cũng là con người bình thường, chúng ta luôn bận rộn, điều đó có nghĩa là đôi khi, chúng ta đưa ra những quyết định tồi tệ hoặc sử dụng phán đoán vội vàng. Có cách nào để khắc phục được điều đó hay không? Hay là chúng ta cứ mãi phải sống chung với những sai lầm mang tính cố hữu đó? Trở thành một giáo viên hiệu quả – một giáo viên thành công không có nghĩa là chúng ta không có những sai lầm. Nhưng sự khác biệt là chúng ta có thể nhận diện nó tại thời điểm nó xảy ra và học hỏi được từ những sai lầm đó. Nó giúp chúng ta trở thành những người học suốt đời. Nhưng làm thế nào để chúng ta có được điều đó? Câu trả lời chỉ có thể là, chúng ta phải dành thời gian quý báu để SUY NGẪM về việc giảng dạy và thận trọng đặt câu hỏi về mỗi việc chúng ta làm hàng ngày? Chỉ bằng cách đó chúng ta mới có thể cải thiện và trở thành giáo viên hiệu quả.
Suy ngẫm là gì và tại sao nó quan trọng?
John Dewey (1933) là người tiên phong trong khái niệm suy ngẫm, coi nó như một hình thức tư duy. “Chúng ta không học hỏi từ các trải nghiệm. Chúng ta học hỏi từ việc suy ngẫm về các trải nghiệm”. Ông khuyên các nhà giáo dục dừng lại các thói quen và chuyển sang một hình thức thực hành có ý thức hơn. Học tập từ chính những điều đang diễn ra trong công việc giảng dạy; chúng ta sẽ không ngừng phát triển. Bằng con đường đó, chúng ta luôn có những điều mới mẻ để học và hiểu, để củng cố các kỹ năng giảng dạy. Braun và Crumpler (2004) đã coi nó là yếu tố quan trọng nhất trong quá trình suy ngẫm của giáo viên. Công việc của một giáo viên không chỉ đơn thuần là một kỹ thuật viên lành nghề, tức là một người có khả năng thực hành và đưa ra quyết định tốt; mà còn có khả năng dự đoán những hậu quả/ nguy cơ trong hành động của họ; để thay đổi hành động (trang 60) Điều này có nghĩa là một giáo viên có kinh nghiệm khoảng 35 tuổi có thể học hỏi và phát triển tương đương với một giáo viên mới vào nghề. Họ chỉ cần sẵn sàng tham gia vào quá trình suy ngẫm và sau đó cởi mở với các phản hồi. Nếu không, sau một thời gian, những giáo viên này sẽ bị cũ mòn. Những gì họ làm chỉ là những chuyển động lặp lại ngày này qua ngày khác.
Thực hành suy ngẫm
Bạn đã làm điều đó bao giờ chưa? Có khi nào, bạn tình cờ chia sẻ với đồng nghiệp:
Bài học của tôi ngày hôm nay thật tồi tệ! Học sinh cứ ngọ nguậy;
Tôi không thể khiến chúng tập trung.
Học sinh không hiểu những gì tôi nói.
Và chính từ đây, chúng ta có thể chuyển sang một số kết luận sai về những gì vốn đã sai. Hầu hết, nhiều người trong chúng ta sẽ di chuyển và thử một cái gì đó mới. Thay vào đó, việc dạy học suy ngẫm đòi hỏi một cách tiếp cận có hệ thống hơn bằng cách kiên trì theo dõi những suy nghĩ và quan sát của chúng ta. Chúng ta cũng phải tranh thủ quan điểm của những người khác trong quá trình này như học sinh và đồng nghiệp.
Có nhiều cách để bắt đầu quá trình suy ngẫm. Có lẽ bạn muốn tập trung vào chỉ một lớp học hoặc một bài học. Có thể chỉ là một học sinh. Đầu tiên, bạn phải thu thập thông tin về học sinh đó hoặc tình huống đó. Có nhiều cách khác nhau để làm điều này.
Duy trì việc ghi chép về các vấn đề trong chuyên môn
Giữa các phương pháp để suy ngẫm về việc giảng dạy, việc duy trì thói quen đọc về một tạp chí chuyên môn sẽ cung cấp những ý tưởng để cải tiến việc thực hành giảng dạy. Ngoài ra, giáo viên cần ghi chép về những gì hiệu quả và cả những điều không tốt trong lớp học. Việc ghi chép, viết nhật ký làm cho quá trình suy ngẫm được sâu sắc hơn, nó tạo điều kiện cho các ý tưởng và hiểu biết để bén rễ. Cuối cùng, khi chúng ta viết, chúng ta có được sự rõ ràng về những gì chúng ta đang nghĩ. E.M. Forster đã viết: Làm thế nào tôi có thể nói những gì tôi nghĩ cho đến khi tôi thấy những gì tôi nói? Việc ghi chép hàng ngày cho phép không gian suy nghĩ tự do này tuôn trào. Bạn có thể ghi lại:
– Các vấn đề hiện có xảy ra trong lớp học
– Lập danh sách các vấn đề và tập trung vào một hoặc hai điều trong một tuần
– Suy nghĩ về một bài học
– Những gì diễn ra tốt đẹp trong bài học
– Điều gì có thể tốt hơn
– Bằng chứng về sự tiến bộ của học sinh
– Bằng chứng về việc học sinh tham gia vào quá trình học tập
– Ý tưởng cho những gì bạn sẽ làm trong năm tới
– Tài liệu bạn có thể cần để làm cho một bài học tốt hơn
– Những vấn đề của học sinh
– Suy nghĩ về học sinh đã phạm sai lầm trong một lớp học
– Học sinh vừa làm gì thế? Tại sao bạn nghĩ rằng học sinh lại không tham gia?
Quan sát đồng nghiệp
Có một đôi mắt thứ hai mang đến cho chúng ta những thông tin có giá trị mà chúng ta hay bỏ lỡ. Mời một đồng nghiệp đến tham dự lớp học của bạn và thu thập dữ liệu về bài học, sự tham gia của học sinh, không khí lớp học. Sau khi bạn đã thảo luận với đồng nghiệp, bạn có thể thêm nó vào cuốn sổ ghi chép chuyên môn của mình và đưa vào những quan điểm của riêng bạn. Điều này thúc đẩy sự suy ngẫm sâu hơn. Ví dụ, bạn có thể yêu cầu đồng nghiệp tập trung vào những học sinh không tham gia và và tư vấn cho bạn cách xử lý sự xao lãng.
Phản hồi của học sinh
Cách cuối cùng chúng ta có thể thúc đẩy sự suy ngẫm là để học sinh đưa ra các phản hồi. Thường thì vào cuối bài kiểm tra, tôi sẽ thêm một câu hỏi về những gì học sinh nghĩ về một bài học nào đó hoặc đưa ra quan điểm về một vấn đề nào đó trong lớp học. Hoạt động này thực sự là khó khăn, và chúng ta phải đặt cái tôi của mình sang một bên để chỉ lắng nghe. Chúng ta phải đảm bảo với học sinh rằng những ý kiến đó là “bí mật” và chúng ta đơn giản muốn học hỏi và phát triển chuyên môn dựa trên nhận xét của người học. Học sinh sẽ đánh giá cao các giáo viên dám dung cảm lắng nghe và học hỏi. Một lần nữa, như việc học hỏi từ đồng nghiệp, chúng ta có thể thêm dữ liệu này vào sổ chuyên môn của mình.
Suy ngẫm hiệu quả
Chúng ta không bao giờ muốn trở nên cũ kỹ hoặc tự mãn trong giảng dạy. Cách để trở nên hiệu quả hơn nữa là nhìn lại để tiến xa về phía trước. Việc suy ngẫm về công việc giảng dạy và liên tục bổ sung những ý tưởng, giúp chúng ta chú ý đến những gì chúng ta làm, cho phép chúng ta trả lời câu hỏi tại sao chúng ta làm điều đó. Với phản hồi từ các bên khác nhau, chúng ta sẽ tìm được cách để duy trì sự tươi mới và trở nên hiệu quả hơn. Sự suy ngẫm trong giảng dạy thực sự có ý nghĩa vô cùng lớn, bạn có thể dựa vào thay đổi mọi thứ hoặc điều chỉnh những gì bạn đã làm. Nó là phẩm chất của một nhà giáo dục, một giáo viên hiệu quả.