Trò chơi dân gian của Việt Nam là những hoạt động có nhiều ý nghĩa trong việc góp phần hình thành văn hóa và bản sắc dân tộc. Không những thế, các trò chơi dân gian còn giúp các em thiếu nhi vừa được ca hát, nhảy múa,… tăng cường hoạt động thể lực, vui chơi ngoài trời, vừa làm phong phú thêm vốn từ qua các bài đồng dao, phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ… Qua những trò chơi đời thường, giản dị đó, các bé cũng sẽ học hỏi được để có thái độ đúng đắn trong các mối quan hệ giữa con người với con người, giữa con người và thiên nhiên. Các trò chơi dân gian hầu như vùng nào cũng có và nó cũng là 1 thứ ‘đặc sản’ của tuổi thơ trẻ em Việt Nam một thời. Không chỉ vui, các trò chơi còn mang đậm văn hóa và bản sắc dân tộc.
Ở Việt Nam có rất nhiều trò chơi dân gian, chúng được ông cha ta sáng tạo ra từ rất lâu về trước. Thậm chí một trò chơi còn có nhiều cách chơi khác nhau, tùy theo vùng miền và đã trở thành những trò chơi truyền thống phổ biến, truyền từ đời trước sang đời sau.
Hầu hết các trò chơi dân gian tập thể không chỉ rèn luyện thể chất mà còn đậm tính giải trí lành mạnh, đạt tới trình độ nghệ thuật và có giá trị thẩm mỹ cao, khơi gợi trí thông minh, tài ứng đáp, phản xạ linh hoạt của con người. Đồng thời nêu cao tính cộng đồng, thu hút mọi người cùng tham gia vui chơi trong tinh thần cộng cảm.
Đặc điểm chung của TCDG được triển khai trong trường học là đơn giản, dễ chơi, dễ hòa nhập. Dù bất cứ nơi đâu, trong gia đình, tại trường học hay trên đường làng đều có thể tổ chức được các TCDG phù hợp. Nếu sân nhà nho nhỏ thì các em chơi ô ăn quan, chơi cờ, đánh chuyền, chặt cây dừa chừa cây mận, bắt ve… Nếu diện tích rộng hơn thì có thể chơi rồng rắn lên mây, đá cầu, trốn tìm, bịt mắt bắt dê… Ở những bãi cỏ lớn thì có thể tổ chức các trò cướp cờ, đánh đu, đá gà, chồng bông sen, cờ chém…
Sau những giờ học căng thẳng trên lớp, trò chơi dân gian (TCDG) trong trường học sẽ là những “món ăn” bồi bổ tinh thần sảng khoái cho học sinh.
Hướng đến mục tiêu “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, việc đưa TCDG vào trường học mang nhiều ý nghĩa thiết thực. Nó không chỉ góp phần rèn luyện sức khỏe, kỹ năng ứng xử hợp lý với các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kỹ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm mà còn giúp học sinh rèn khả năng ứng xử văn hóa, không ra vào những games trực tuyến bạo lực vô bổ đang tràn lan và các tệ nạn xã hội.
Trò chơi dân gian giúp tăng cường sức khỏe, thể chất cho học sinh, phát triển trí tuệ của trẻ em, dạy cho trẻ biết quan sát, tính toán; giúp trẻ khéo tay, phát huy sáng kiến, năng khiếu thẩm mỹ cần thiết cho hiện tại và cả tương lai sau này, trẻ học được cách ứng xử của người lớn để chuẩn bị làm người sau này…
Với ý nghĩa to lớn của việc đưa trò chơi dân gian vào trường học, trường Tiểu học Lê Đức Thọ đã lựa chọn, phối hợp hướng dẫn việc tổ chức đưa các trò chơi, các loại hình văn hóa nghệ thuật dân gian vào trong nhà trường cho phù hợp với điều kiện cụ thể nhà trường và lứa tuổi học sinh Tiểu học. Chi đoàn, Tổng phụ trách đội, phụ trách chi đội (giáo viên chủ nhiệm) nhà trường tổ chức và hướng dẫn cho học sinh các trò chơi dân gian vào hoạt động ngoại khóa ở nhà trường. Qua đó, góp phần biến những giờ sinh hoạt thành những buổi giải trí đúng nghĩa sau những ngày học tập căng thẳng.
Trò chơi dân gian được tổ chức hợp lý sẽ thỏa mãn nhu cầu vui chơi, nhu cầu vận động của học sinh trong nhà trường, có ý nghĩa lớn trong việc triển khai phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” hiện nay.
Người viết
Cô Hứa Thị Ngọc Nhờ - GVCN lớp 5/1