Năm 1967, có một dũng sĩ thi đua “tí hon” mà Đại hội chiến sĩ thi đua toàn miền nam tặng cho danh hiệu: “Anh hùng còn cỏng trên lưng”! Đó là Hồ Văn Mên. Xin kể đôi nét về Mên.
Từ An Thạnh (Lái thiêu) về chiến khu dự Đại hội, đường xa phải đi ngày đi đêm, qua đồng trống phải chạy vì sợ máy bay địch phát hiện, qua suối sâu phải lội, Mên ta mỏi quá đi không nổi, anh em trong đoàn phải thay phiên cỏng Mên, anh em cưng Mên lắm vì tuổi còn nhỏ.
Khi đại hội tổ chức cho các dũng sĩ báo công để bình chọn. Bước ra lễ đài là một thằng “nhóc”, đội nón tai bèo mặc quân phục giải phóng quá khổ, anh em vỗ tay vang rân làm cu cậu khớp quá rung bần bật trong nhiều tràng pháo tay không ngớt. Mên chỉ nói được tiếngkính thưarồi đứng chết trâng! Anh Một Hữu phải ẵm em lên cao cho mọi người nhìn thấy, rồi anh đọc thay cho em bản báo công. Được dịp bác Huỳnh Minh Siêng – Bộ trưởng Bộ Văn hóa thông tin tức nhạc sĩ Lưu Hữu Phước, người sáng tác nhiều bài hát nổi tiếng thời kỳ khởi nghĩa, làm bài thơ gửi tặng Đại hội mà cũng vừa để tặng cho Mên. Bài thơ đó có đoạn:
|

Hồ Văn Mên (bên trái dấu x, mặc áo trắng, đội mũ tai bèo) dự Đại hội ở Miền Băc và được gặp Bác Hồ năm 1967.
|
ANH HÙNG CÒN CỎNG TRÊN LƯNG
Em!
Được gặp em! cầm tay em anh nặn
Đấy! Con người cũng tim óc thịt da
Mười ba tuổi, ba năm làm Cách Mạng
Cầm tay em nghe thắm thiết đậm đà
Trước chú cô em thẹn thùng không nói
Báo công em có các bác thay lời
Mười ba tuổi được kêu bằng đồng chí
Cầm tay em càng khó nói lắm em ơi!
“…………………”
Bảy trận đánh trừ 79 tên Mỹ ngụy
Góp công về Đại hội với ba quân
Đường quê mẹ nâng bước chân dũng sĩ
Em!“Anh hùng còn cỏng trên lưng”
Anh đã hiểu vì sao em lớn dậy
Từ khổ đau em biết sống làm người
Biết ghét, biết yêu thảy đều thế đấy
Đứng lên rồi em có cả tình thương.
Sau Đại hội Mên được ra Bắc học lên đến lớp 8/10, cứ nằng nặc đòi về Miền nam đánh Mỹ. Mên được vào học trường lục quân, “lên lon” trung úy.
Khi về Miền nam, Mên khoe những ngày ở Miền Bắc được ở chung, được tung tăng bên Bác Hồ. Khi lên bàn, ăn cơm chung với Bác. Mên bới cơm ra chén, bác Hồ không cho, biểu để Bác bới, ăn xong Mên bưng chén đi rửa, Bác Hồ biểu để đó. Bác Hồ hỏi đủ chuyện ở Miền nam, kể cả chuyện con nít đánh Mỹ. Lời Bác thăm hỏi động viên thấm sâu vào huyết quản, thấm dài theo năm tháng hành quân, đánh giặc mà chết cũng hỗng sợ. Mên giặt quần áo của Mên, Bác biểu để đó Bác giặt cho (Mên hổng dám cãi). Khi ngủ Bác ôm Mên ngủ, đắp mền cho Mên khi lạnh. Bác lo từng việc nhỏ. Mên làm giàn thun bắn chim, Bác Hồ biểu để chim ăn sâu bọ không nên bắn. Không cho bắn chim Mên xin về Miền nam bắn Mỹ vậy. Coi vậy mà “anh hùng” cũng còn có những cái “con nít” thật!
Khẩu súng K54 Mên tặng tôi năm xưa, tôi đã tặng lại Bảo Tàng Bình Dương, kỷ vật còn lại của Mên. Bình Dương chưa có tượng đài nào: “Anh hùng còn cỏng trên lưng”.!
*Tiểu sử về Mên:
Hồ Văn Mên sinh năm 1953 tại ấp Thạnh Lộc, xã An Thạnh, huyện Lái Thiêu, tỉnh Sông Bé (nay là phường An Thạnh thuộc thị xã Thuận An của tỉnh Bình Dương) trong một gia đình nghèo, năm 6 tuổi, Mên phải mồ côi mẹ. Lên 10 tuổi cha lại bị bọn Mỹ ngụy bắt đánh đập tàn phế rồi chết. Khi ấy Hồ Văn Mên liền vào đội thiếu niên và tham gia giết giặc từ đó. Đến năm 13 tuổi, sau 3 năm làm Cách mạng Mên đã tham gia 7 trận lớn nhỏ và diệt 79 tên giặc bao gồm các thứ lính, sĩ quan Mỹ, ngụy lính pắc – chung – hy (lính ngụy triều tiên) cùng nhiều xe cơ giới của địch.
Sống với bà nội, Mên là một đứa cháu ngoan và hiếu thảo, biết đỡ đần bà việc nhà trong ngoài, cùng bà đi chợ bán trầu cau để có tiền sinh sống. Nhiều tên đất tên làng mang nhiều dấu tích và chiến công của Mên đã từng tham gia đánh trận như: Cua cát, Phú Văn, Chợ mới..v.v…
Có một lần bị giặc bắt, Mên đã tìm cách trốn thoát và lại tiếp tục đánh giặc. Trận đánh nổi tiếng nhất là trận diệt 59 tên sĩ quan binh lính ngụy ở sòng bạc Phú Văn. Sau đó Hồ Văn Mên được ra miền bắc thăm Bác Hồ và là đại biểu nhỏ tuổi nhất trong đoàn thiếu nhi dũng sĩ Miền nam ngày ấy.
Sau giải phóng 1975 Mên trở về Miền nam và làm công tác Thanh tra tại Ty Thương nghiệp tỉnh Sông Bé rồi mất ngày 05/3/1984 do vết thương ở sọ não trong một trận đánh trước đây tái phát làm anh đau nặng. Cùng với những thành tích to lớn và 3 Danh hiệu mà Mên đã đạt được như: “Dũng sĩ diệt Mỹ”, “Dũng sĩ diệt xe cơ giới” và “Dũng sĩ diệt xe cơ giới cấp ưu tú”. Ngày 24/6/2005 Hồ Văn Mên được nhà nước truy tặng danh hiệu: “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”.
Ngày 15/5 hàng năm (ngày thành lập đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh) cũng là ngày trao giải thưởng Hồ Văn Mên cho các em học sinh nghèo, học giỏi và có hoàn cảnh khó khăn đặc biệt cấp tiểu học và trung học cơ sở trong toàn tỉnh Bình Bình Dương. Được biết, giải thưởng Hồ Văn Mên do tỉnh Đoàn thành lập và đã đi vào hoạt động từ năm 2009, 2010, 2011. Ngoài ra còn có giải thưởng khác dành cho học sinh cấp trung học phổ thông mang tên nữ anh hùngĐoàn Thị Liên.