Ngày 5-3-1946, nguy cơ cuộc xung đột Pháp - Tưởng Giới Thạch đã gần kề khi hạm đội của Pháp tiến gần Cảng Hải Phòng. Ủy ban Kháng chiến toàn quốc vừa được thành lập, đã ra lời hiệu triệu: “Đồng bào hãy đứng dậy chống giặc! Giờ nghiêm trọng của Tổ quốc đã đến!...”. Theo dõi tình hình, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ đạo: “Điều mà chúng ta chú trọng nhất là chuẩn bị, bình tĩnh, giữ vững tinh thần”. Trong ngày này, Bác vẫn ở Vân Canh (Hoài Đức, Hà Đông) dự Hội nghị Bất thường của Trung ương, sẵn sàng ứng phó với tình hình.